Nostalgie 5

De derde Irene

Gebouwd op de GHH Rheinwerft Walsum in 1957 als Sattelschlepper 'Rhenus 142', lang 80 m. breed. 9,5 m. diepgang 2,69 m. uitgerust met 2 x MAN-Diesel van 1100 pk samen. In 1968 verkocht aan dhr. Orloffsky uit Homberg/Rh. In de vaart als m.s. 'Danzig'. In 1969 voorzien van 2x SKL-Diesel van 1760 pk samen. In 1976 verkocht aan H. Arends uit Rotterdam. In de vaart als m.s. 'Irene'. In 1980 weer geschikt gemaakt om te slepen en voorzien van een boegschroef. In 1987 voorzien van 2x Caterpillar-diesel van 1360 pk samen. In 1991 verkocht aan W. Pleket uit Terneuzen, in de vaart als m.s. 'Tornado' In deze tijd ook omgebouwd en de stuurhut naar het achterschip verplaatst. In 1999 is dit schip naar België verkocht en nog steeds als m.s. 'Tornado' in de vaart.
De derde Irene was de vroegere Danzig, bekend als een van de snelste schepen op de Rijn. In Duitsland werd het schip 'Der Rocker vom Rhein' genoemd. Toen wij dit schip voor de eerste keer gingen bekijken, kwamen wij vooral onder de indruk van de twee SKL hoofdmotoren. Het waren imposante machines, vooral in vergelijking met de MWM van het vorige schip. Hun gezamenlijke vermogen was 1760 PK en ze wogen maar liefst 27 ton per stuk. De brug bevond zich in het midden van het schip. Hiervandaan werden ze bediend door middel van telegrafen, die elektrisch doorgekoppeld waren op de motoren. Een ander voordeel was dat deze machines nog maar zeven jaar oud waren. Het schip had echter ook een groot nadeel, er waren acht ruimen die met ijzeren luiken afgedekt waren. Het was een heel gesjouw om dit schip open en dicht te leggen. Als je dat op één dag deed, had je met z'n tweeën 50 ton ijzer in de handen gehad. Daarna was je aardig versleten, maar het was goed voor de lijn en voor de spierballen. Ook op deze luiken kon weer met deklading gevaren worden. De firma Damco maakte hiervan flink gebruik. Steeds opnieuw waren wij weer onder de indruk van de snelheid van dit schip, we gingen heel wat schepen voorbij op een dag. Zag je een berg water opspatten en daar een stuurhut bovenuit, dan was dat de Irene.
	De Irene liggend in de Waalhaven te Nijmegen, in april 1978, een maand voor de grote ruimombouw.
Na twee jaar met dit schip te hebben gevaren, vonden we de luiken toch wel erg zwaar worden. Er werd besloten om vijf ruimschotten uit het schip te slopen, zodat er drie grote ruimen over zouden blijven. De denneboom (laadhoofd) werd verhoogd en er kwam een kap aluminium luiken op. Het werd allemaal veel beter te hanteren. Een prettige bijkomstigheid was dat de laadruimte zo'n 500 m3 groter werd en zo op 1800 m3 inhoud kwam. Het laadvermogen vermeerderde zich van 1220 tot 1227 ton.
	Zo zag de Irene er uit kort na de grote ombouw van de ruimen en met de nieuwe aluminium luiken. Er werden tevens twee luikenwagens gemaakt waarmee wij, met behulp van een liertje, de luiken konden lichten en verplaatsen.
Ondertussen was de firma Damco opgegaan in het Nedlloyd concern. Eind 1978 kwam er een einde aan de samenwerking met Nedlloyd en kwamen wij weer op de vrije markt. Vanwege het grote ladingaanbod zijn wij toen leuk bezig geweest. Begin 1979 werden beide hoofdmotoren gereviseerd. Mijn oom had ondertussen een huurcontract voor een jaar met de firma Heinrich Hanno B.V. afgesloten. Daarvoor gingen wij vooral veel sojabonen naar Mainz varen en cellulose naar Germersheim en Kehl. Meestal kwamen we dan met grind voor Noord-Nederland terug. Dit was een gezellige tijd met voldoende rust en we kregen nog wel eens de gelegenheid om ergens leuk de stad in te gaan. Zo werd Mainz bijna onze tweede thuishaven.
	De Irene lossend in Mainz-Weisenau bij de sojafabriek. De fabriek was kapot geweest en de Irene had een maand geladen gelegen, vandaar de aangegroeide scheepswand. Op deze foto is ook duidelijk de indeling in drie ruimen te zien.
In 1979 werden er veel sleepschepen in Rotterdam geladen met zonnebloempitten voor Mainz-Mombach. Daar is een oliefabriek die deze pitten perst en er zonnebloemolie van maakt. De resten worden dan tot veevoer verwerkt. De firma Heinrich Hanno had in die tijd een probleem. Hoe krijgen we de sleepschepen vanuit Rotterdam naar Mainz-Mombach. De meeste sterke sleepboten waren al van de Rijn verdwenen. De enkele die er nog waren, waren allemaal van werk voorzien. Tot er een van de heren op het kantoor van Hanno, op het idee kwam dat de Irene met zijn grote vermogen best zou kunnen slepen. Na overleg met mijn oom werd er besloten dat de Irene in januari 1980 bij scheepswerf Schram in Bolnes weer geschikt zou worden gemaakt om te slepen. Dit was nogal een flinke ingreep, daar alle sleepspullen in de loop der tijd van het schip afgesloopt waren. Er werd door de werf samen met de scheepvaartinspectie een berekening gemaakt hoe sterk de sleepinstallatie moest worden. Dit vanwege de krachten die bij het slepen op onderdelen van het schip zouden optreden. Dat was nog een heel gereken omdat de Irene voorzien was van Kort-straalbuizen. Deze brengen zo'n 25% extra vermogen. In Engeland werd een zware patent-sleephaak besteld. Er werd bij Schram een sleepbeting geplaatst op de achterroef, waaraan de sleephaak werd bevestigd. Deze sleepbeting werd doorgetrokken tot op de fundatie van de motoren. De roef werd versterkt, overlopen voor de sleepdraad werden gemaakt en een autokraan werd geplaatst. Bij Lankhorst werd een sleeptros besteld van 150 meter lengte. Er werd ook een kopschroef besteld, daarvan was de levertijd echter vrij lang, zodat die pas in oktober 1980 geplaatst kon worden. Half januari 1980 vertrokken wij uit Rotterdam met onze eerste sleep richting Neuss met het sleepschip Epsilon van 3000 ton. We noemden de Epsilon gekscherend een drijvend eiland. We hadden heel wat bekijks. Er waren veel oudere schippers die belangstelling hadden, omdat wij probeerden een beetje Hollands Glorie op de Rijn terug te brengen. Dit wordt een hoofdstuk apart. wordt vervolgd op Nostalgie 6